Phân hữu cơ và cẩm nang những thông tin bạn cần biết

Hiện nay, phân hữu cơ luôn là sự lựa chọn hàng đầu của bà con cũng như các Chính phủ trên nhiều quốc gia. Bởi nó là chìa khóa quan trọng vì một nền nông nghiệp phát triển tự nhiên và bền vững trong tương lai. Được ưa chuộng và quan trọng là thế, vậy bạn đã biết những gì về phân bón này? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu và trang bị thêm những kiến thức sử dụng phân hiệu quả cho một mùa bội thu hơn nhé.

1. Phân hữu cơ là gì?

Phân bón hữu cơ hay phân bón Organic có chứa nhiều dưỡng chất hữu cơ ở dạng đa, trung và vi lượng với nguồn gốc hình thành từ các chất thải tự nhiên. Bao gồm chất thải phân chuồng của gia cầm, gia súc, là tàn dư của lá và thân thực vật, hoặc từ phụ phẩm của các nhà máy sản xuất nông nghiệp, sản xuất thủy hải sản. Phân hữu cơ cũng có nguồn gốc chất thải sinh hoạt hàng ngày, nhà bếp, than bùn,….

Nhìn chung, nguồn gốc của phân bón hữu cơ rất đa dạng. Trong đó, các loại phân đến từ chất thải của con người và vật nuôi đã được bà con tận dụng để bón cho cây từ rất lâu và đem lại hiệu quả năng suất rõ rệt. Hiện nay, để đảm bảo nguồn cung và an toàn khi sử dụng mà phân hữu cơ được nhiều công ty chế xuất ở nhiều loại khác nhau.

2. Phân loại

Dựa vào nguồn gốc mà hiện nay phân hữu cơ có những loại sau:

• Phân hữu cơ truyền thống: bao gồm phân chuồng từ động vật, phân xanh, phân rác,…
• Phân hữu cơ công nghiệp: được sản xuất bởi các hữu cơ từ nhiều nguồn khác nhau nên chủng loại cũng rất đa dạng, bao gồm phân bón hữu cơ vi sinh, phân hữu cơ sinh học, phân bón hữu cơ khoáng,….
• Phân hữu cơ nhập khẩu: Được nhập khẩu từ nước ngoài, chủ yếu là các nước đến từ Châu Mỹ, Châu Âu. Nơi có công nghệ sản xuất tân tiến và quy trình sản xuất nông nghiệp hiện đại.

3. Đặc điểm của từng loại phân hữu cơ

Với nguồn gốc sản xuất đa dạng nên phân hữu cơ có đặc điểm gì cũng được nhiều bà con nông dân quan tâm không kém. Bởi mỗi loại phân sẽ có những thế mạnh và phù hợp cho từng điều kiện trồng trọt khác nhau.

3.1 Đặc điểm của phân truyền thống

Đây là những loại phân bón hữu cơ được chế biến từ phân chuồng, rác thải, phân xanh,…bằng kỹ thuật ủ hoai mục truyền thống. Mỗi loại lại có những đặc điểm với ưu thế và nhược điểm riêng.

– Phân rác: được chế biến từ phương pháp ủ truyền thống của các nguyên liệu như rơm, rạ, thân cây, rau củ,…từ sản xuất nông nghiệp hoặc thủy hải sản,…

Phân rác có ưu điểm là giúp chống hạn cho cây, chống xói mòn hiệu quả, đồng thời giúp đất luôn tơi xốp và ổn định kết cấu. Nhưng nó lại có hạn chế là quá trình ủ thường rất phức tạp, mất nhiều thời gian mà hàm lượng dinh dưỡng không cao. Đặc biệt, nếu không chế biến kỹ có thể mang tàn dư của những nguyên liệu có chứa mầm bệnh hoặc thân hạt cỏ dại gây hại cho cây trồng.

– Phân xanh: chế biến từ lá hoặc thân cây tươi qua phương pháp ủ hoặc vùi đất nhằm dùng bón cho cây và đất.

Ưu điểm lớn nhất của loại phân xanh tự nhiên này là giúp hạn chế xói mòn, bảo vệ và cải tạo đất đai hiệu quả. Tuy nhiên, nó lại có tác dụng khá chậm, chỉ thích hợp cho bón lót. Hơn nữa, phân dễ gây ra sự ngộ độc chất hữu cơ cho cây trồng do quá trình phân hủy chất hữu cơ cây xanh thường phát sinh các loại chất độc hại như CH4, H2S,…

– Than bùn: có tác dụng giúp cải tạo đất đai và tăng độ phì nhiêu, khoáng chất hữu cơ bên trong đất trồng. Nhưng nguyên liệu này không được dùng bón trực tiếp mà phải qua một quá trình chế biến phức tạp. Do đó, chi phí và công sức thực hiện khác tốn kém mà hàm lượng dinh dưỡng cũng ở mức vừa phải.

–  Phân chuồng: đây là một trong những loại phân hữu cơ truyền thống chứa nhiều chất dinh dưỡng và khoáng chất đa – trung – vi lượng nhất. Phân cung cấp chất mùn tự nhiên có tác dụng tăng độ phì nhiêu, cải tạo đất, làm cho đất tơi xốp cũng như kết cấu đất ổn định. Từ đó giúp tạo điều kiện để bộ rễ cây trồng phát triển, ăn sâu để hạn chế xói mòn, hạn hán.

Tuy nhiên, phần chuồng trước khi sử dụng cần phải ủ mục kỹ để hạn chế mùi và tăng chất lượng dinh dưỡng. Hơn nữa, nếu dùng phân tươi rất dễ lây nhiễm các mầm bệnh do chứa nhiều bào tử nấm, vi rút, vi khuẩn gây bệnh hoặc chứa nhộng kén của côn trùng, hạt giống các loại cỏ dại….Đồng thời, công sức và chi phí vận chuyển phân cũng không nhỏ.

3.2. Đặc điểm của phân hữu cơ công nghiệp

Đây là loại phân bón được áp dụng bởi lý thuyết cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ và sử dụng khoa học kỹ thuật tiến bộ và hiện đại vào quy trình sản xuất. Vì thế, PBHCCN có chứa hàm lượng dinh dưỡng được nâng cao và cung cấp một số lượng rất lớn. Đặc điểm cụ thể của từng loại để bà con tham khảo lựa chọn như sau:

– Phân vi sinh

Là một loại phân bón hữu cơ được sản xuất và sử dụng với mục đích cung cấp các vi sinh vật có ích cho sự phát triển của cây và cải tạo đất trồng. Các vi sinh vật đó bao gồm vi sinh vật cố định đạm, ký sinh, vi sinh vật đối kháng, vi sinh vật có chức năng phân giải chất hữu cơ, hay loại vi sinh giúp phân hủy xenlulo,…

Với một lượng vi sinh vật cần thiết được bổ sung mà phân hữu cơ vi sinh không chỉ cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết mà còn biến các dưỡng chất này ở dạng dễ hấp thụ hơn. Thành phần chính là đạm giúp lúa, rau, cây ăn quả,…luôn xanh tốt.

Đặc biệt, nhờ hệ sinh vật đất được thúc đẩy phát triển mà các mầm bệnh trong đất được khống chế hiệu quả, tránh các loại sâu bệnh gây hại cho cây. Tuy nhiên, để các loại vi sinh vật có trong phân bón hữu cơ vi sinh phát triển và hoạt động tốt, bà con phải cung cấp các chất hữu cơ làm thức ăn cho chúng. Và khoản chi phí này cũng không hề nhỏ, gây tốn kém.

Ngoài ra, mỗi loại phân vi sinh lại phù hợp với từng loại cây trồng riêng. Vì thế, nó đòi hỏi người dân phải trang bị đầy đủ kiến thức thì mới sử dụng đúng cách và cho năng suất như mong muốn. Ví dụ, phân HC vi sinh cố định đạm được dùng cho họ đậu, không dùng cho lúa,…

– Phân hữu cơ sinh học

Thành phần có các chất hữu cơ trên 22%, đây là một tỷ lệ dưỡng chất rất cao. Đồng thời, các nguyên liệu hữu cơ này còn được trộn lẫn và xử lý bằng biện pháp lên men có thể từ một hoặc có thể là từ nhiều loại vi sinh vật có lợi. Điều này nhằm giúp cân đối và nâng cao hàm lượng các dưỡng chất quan trọng và cần thiết cho cây trồng cũng như giúp phân giải các dưỡng chất ở dưới dạng dễ hấp thụ hơn. Phân thích hợp dùng bón cho mọi giai đoạn phát triển của cây.

Phân HCSH còn có tác dụng cải tạo các đặc tính sinh, lý, hóa của đất trồng, một lượng lớn chất mùn, acid Humic và Humin,…được bổ sung. Chúng có công dụng giúp ổn định cấu trúc đất, tránh sự xói mòn, rửa trôi các dưỡng chất hiệu quả, đồng giúp phân giải các độc tố bên trong đất.

Phân sinh học an toàn với môi trường, con người, động và các sinh vật có ích. Phân giúp bà con tăng chất lượng và năng suất cho nông sản nhờ cây phát triển khỏe mạnh, cung cấp một lượng kháng sinh tự nhiên để tăng sức chống chịu, đề kháng của cây trước mọi loại sâu bệnh và khí hậu khắc nghiệt. Tuy nhiên, giá thành của loại phân này còn khá cao.

–  Phân bón HC vi sinh

Được cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ có hàm lượng rất cao chiếm trên 15% nhưng vẫn thấp hơn so với phân hữu cơ sinh học.

Dưới sự kết hợp với quy trình lên men từ một hoặc nhiều chủng vi sinh vật có lợi khác nhau, chúng có chứa các bào tử sống. Chính vì thế, sử dụng phân hữu cơ vi sinh sẽ giúp cung cấp các ký sinh, vi sinh vật đối kháng và lượng vi sinh vật cần thiết cho quá trình phân giải các chất đang ở dạng khó hấp thu thành dễ hấp thụ.

Bên canh đó, phân HCVS còn cung cấp đầy đủ các dinh dưỡng khoáng trung đa vi lượng cho cây phát triển nhanh. Đồng thời giúp đất tơi xốp, tăng độ phì nhiêu và kìm hãm, ức chế các mầm bệnh trong đất không phát triển. Từ đó giúp nâng cao sức đề kháng cho cây.

– Phân HC khoáng

Là phân hữu cơ được phối trộn thêm các thành phần là nguyên tố khoáng vô cơ khác. Bao gồm các hợp chất N, P, K chiếm tới 8-18%, còn lại ít nhất 15% thành phần là chứa các chất hữu cơ.

Ưu điểm của phân bón hữu cơ khoáng là hàm lượng dinh dưỡng khoáng chất cao nhưng nếu quá lạm dụng hoặc dùng lâu dài sẽ phá hủy kết cấu cũng như hệ sinh vật tự nhiên của đất.

3.3 Phân HC nhập khẩu

Do được sản xuất và nhập khẩu đến từ các nước sở hữu nền khoa học kỹ thuật cải tiến vượt bậc nên loại phân bón hữu cơ này thường đánh giá rất cao về chất lượng, phù hợp với loại đất. Tuy nhiên, giá thành sẽ có những biến động liên tục do ảnh hưởng của nền kinh tế thế giới chung.

4. Lưu ý khi sử dụng phân hữu cơ

Để sử dụng phân bón cho cây loại hữu cơ hiệu quả, bà con cần lưu ý:

• Không nên quá lạm dụng phân bón, chỉ nên dùng với lượng vừa đủ, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cây.
• Nên có sự kết hợp giữa các loại phân nhưng phải phù hợp.
• Trong quá trình sử dụng phân không hết hoặc cần lưu trữ thì cần đảm bảo buộc chặt bao và để phân ở những nơi thoáng mát, trên cao khô ráo, tránh những nơi có độ ẩm, nền nhiệt độ quá cao.
• Tuyệt đối không để lẫn lộn giữa các loại phân hoặc hóa chất với nhau.
• Khi mua nhớ mua tại những nơi có địa chỉ uy tín, được tư vấn kiến thức sử dụng phân phù hợp cho từng loại cây đầy đủ.

Bài viết trên đây của chúng tôi đã giúp bà con giải thích phân bón hữu cơ là gì cũng như đặc điểm và công dụng của từng loại. Hy vọng mọi người đã có thêm những kiến thức hữu ích để làm nông đạt mùa vụ cao. Nếu có bất cứ thắc mắc nào về các sản phẩm phân dạng hữu cơ trên thị trường thì bạn có thể liên hệ qua sinhhocducbinh.com để được giải đáp chi tiết nhất nhé.

⫸ Xem thêm: Cách sử dụng phân bón hữu cơ đạt hiệu quả cao nhất

⫸ Xem thêm: Đạm cá hữu cơ: Công dụng, cách ủ và lưu ý khi sử dụng