Trong nông nghiệp, bà con thường nghe thấy cụm từ compost nhưng lại không biết chúng là gì, có công dụng như thế nào trong nông nghiệp? Đừng lo lắng vì ngay sau đây là những chia sẻ về compost, đồng thời hướng dẫn cách làm compost tại vô cùng đơn giản. Là một nhà nông, bạn không nên bỏ qua những thông tin này nhé!
Compost là gì?
Compost thực chất là một cách gọi khác của phân hữu cơ trong trồng trọt. Thành phần chính có trong compost là các chất hữu cơ tự nhiên, hoàn toàn không chứa thành phần hữu cơ tổng hợp. Nhờ vậy mà phân mang hàm lượng dinh dưỡng cao xong an toàn và thân thiện với môi trường.
Compost thường được tạo thành nhờ quá trình vật lý, điển hình như làm khô, làm ẩm, nghiền nát,… Ngoài ra cũng có thể được làm từ quá trình sinh học là ủ, chiết hay lên men. Trong đó, đa phần là được làm từ biện pháp lên men nhờ cho ra compost chất lượng cao.
Tại sao nên làm compost?
Làm compost không hề khó, ngược lại còn rất dễ thực hiện, xong đem lại nguồn phân hữu cơ có lợi cho cây trồng. Đây chính là động lực lớn nhất khiến bà con chủ động trong việc làm phân compost tại nhà. Ngoài ra còn một vài lý do sau:
- Cách làm compost đơn giản, dễ thực hiện xong cho ra phân hữu cơ có ích cho cây trồng. Hàm lượng dinh dưỡng cao, toàn là các chất cần thiết cho cây phát triển. Hơn hết là thành phần hữu cơ an toàn cho cây trồng, con người sử dụng và cả môi trường xung quanh.
- Tiết kiệm được chi phí đáng kể cũng là lý do khiến nhiều bà con đầu tư tự làm compost tại nhà. Bởi vì có phân compost, bà con sẽ không cần phải mua phân hóa học để cấp dinh dưỡng cho cây nữa.
- Tận dụng được các nguyên liệu hữu cơ tự nhiên dư thừa, đem chúng biến thành một loại phân hữu cơ có lợi cho nền nông nghiệp. Vừa giải quyết được vấn đề rác thải hữu cơ, vừa có thêm nguồn dinh dưỡng quý báu.
- Thời gian thực hiện diễn ra nhanh chóng, không quá lâu là bà con có thể biến rác thải hữu cơ thành phân có lợi, đem đi sử dụng và phục vụ cho nhu cầu trồng trọt.
Chia sẻ cách làm compost tại nhà đơn giản
Để có được phân compost chất lượng, bà con chỉ cần làm theo các bước mà chúng tôi sắp chia sẻ dưới đây, tin chắc sẽ thu về phân với hàm lượng dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng.
Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ
Trước khi đến với cách làm compost, bà con cần chuẩn bị nguyên liệu đầy đủ để quá trình diễn ra được thuận lợi. Nguyên liệu chủ yếu để tạo nên phân hữu cơ compost đó là:
- Mùn cưa, mụn dừa hoặc đất, đất có thể là đất tơi xốp hoặc đất đã qua sử dụng đều được.
- Chế phẩm sinh học: là chế phẩm vi sinh giúp đẩy nhanh quá trình phân hủy các chất hữu cơ thành phân nhanh chóng.
- Rác thải hữu cơ: lá cây, thân cây mục, giấy, bìa carton, mùn cưa, rơm rạ, cỏ khô,… Hoặc các chất thải hữu cơ nhà bếp, điển hình như vỏ trứng, rau củ quả dư thừa, bã cà phê hay bao gồm cả túi lọc trà đã qua sử dụng,… Tất cả đều có thể đem đi ủ để trở thành phân hữu cơ có ích.
Dụng cụ cần thiết để thực hiện cách làm compost tại nhà là:
- Đồ bảo hộ: bao tay, khẩu trang,…
- Dao, kéo để cắt nhỏ nguyên liệu hữu cơ khi cần thiết.
- Dụng cụ trộn và đảo nguyên liệu như xẻng, muôi, gậy,…
- Thùng chứa nguyên liệu để ủ, có thể là thùng xốp hoặc thùng ngựa, thùng sơn đều được. Thể tích và số lượng thùng còn tùy thuộc vào số lượng phân compost mà bà con muốn tạo ra hoặc số lượng nguyên liệu có sẵn.
Chọn vị trí ủ thích hợp
Vì quá trình ủ phân có phát sinh mùi hôi nên vị trí đặt thùng chứa cũng cần có sự tính toán. Nên cách xa nhà ở, hộ dân, nếu được thì nên ở những nơi thuận lợi cho việc sử dụng phân sau khi ủ.
Bên cạnh đó, phân cần được ủ ở nơi cao ráo, thoáng mát, do vậy tránh nước mưa trực tiếp là điều quan trọng mà bà con cần chú ý. Với thùng chứa, nên khoét các lỗ nhỏ để thoát nước khi cần, đồng thời giúp nhiệt độ bên trong thùng chứa không vượt mức cho phép.
Tiến hành thực hiện
- Trộn toàn bộ các nguyên liệu lại với nhau, đối với các nguyên liệu có kích thước lớn như lá cây, rơm rạ thì cần được cắt nhỏ trước khi trộn. Như vậy thì quá trình ủ sẽ được diễn ra nhanh nhất có thể.
- Tưới nước vào nguyên liệu đã trộn, đảm bảo độ ẩm vừa phải, không quá khô cũng không quá ướt.
- Xếp nguyên liệu vào thùng chứa, sau đó đậy kín nắp lại đem ủ trong vòng 2 tuần. Trong 2 tuần này, bà con cần hết sức lưu ý khi phải giữ độ ẩm luôn đạt, như vậy thì mới đảm bảo phân compost cho ra là chất lượng nhất.
Yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả khi thực hiện cách làm compost tại nhà
Để nắm rõ được quy trình thực hiện cách làm compost trong lòng bàn tay, bà con đừng quên tham khảo các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình ủ.
Yếu tố hóa sinh
Yếu tố hóa sinh ở đây chính là tỉ lệ trộn và phối nguyên liệu với nhau. Ngoài ra còn có nồng độ PH và quá trình phân hủy của các axit hữu cơ có lợi. Đối với quá trình ủ làm phân compost, độ PH lý tưởng là từ 5.5 đến 8.5 giúp các vi sinh vật phân hủy hoạt động mạnh mẽ.
Yếu tố vật lý
Yếu tố vật lý trong khi thực hiện cách làm compost bao gồm: độ ẩm, nhiệt độ và không khí. Chúng ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả ủ và thời gian ủ, do vậy bà con cần chú ý tới những điểm này. Đặc biệt phải giữ độ ẩm ổn định, nhiệt độ luôn ở mức khuyến nghị thì mới đảm bảo cho ra phân chất lượng.
Nguyên liệu được ủ
Nguyên liệu là yếu tố quan trọng nhất nhì quyết định trực tiếp tới thành phẩm phân sau ủ. Lý do bởi vì nguyên liệu ảnh hưởng đến số lượng vi sinh vật có lợi hoạt động trong suốt quá trình ủ. Điển hình nguyên liệu có tác động mạnh như là đất, chế phẩm sinh học, đây là hai nguyên liệu có chứa hàm lượng vi sinh vật có lợi dồi dào, thúc đẩy quá trình phân hủy nhanh chóng.
Mẹo khi thực hiện cách làm compost hiệu quả
Bên cạnh việc nắm được kỹ thuật ủ cùng các yếu tố quan trọng khi ủ thì cũng có một số mẹo để bà con tham khảo. Mẹo này sẽ giúp cho công việc ủ phân hữu cơ tại nhà của bà con đạt hiệu quả cao hơn đáng kể. Đó là:
- Đối với nguyên liệu đa phần là nguyên liệu khô cứng cáp như vỏ cây thì liều lượng chế phẩm vi sinh có thể tăng thêm một chút. Như vậy thời gian ủ mới được đảm bảo không vượt quá thời gian mong đợi.
- Khi phát hiện độ ẩm vượt quá mức khuyến nghị, là khi dùng tay nắm thử phân thấy rỉ nước ra, lúc này bà con có thể cứu vãn bằng cách thêm nguyên liệu khô có kích thước nhỏ và dễ phân hủy, qua đó kéo độ ẩm về mức vừa phải.
- Sau thời gian ủ kha khá, kiểm tra thấy phân mục hẳn như mùn, đồng thời thơm mùi đất, hoàn toàn không có mùi hôi thì chứng tỏ phân compost đã được làm thành công. Ngay lúc này đây, bà con có thể đem đi bón lót trực tiếp cho cây trồng để bổ sung sinh dưỡng.
Kết luận
Bên trên là cách làm compost – phân hữu cơ tại nhà đơn giản. Đừng quên những mẹo ủ phân compost mà chúng tôi chia sẻ bên trên, bởi chúng sẽ giúp quá trình ủ của bà con được thuận lợi và hiệu quả hơn rất nhiều.
⫸ Xem thêm: Hé lộ cách ủ rác nhà bếp đúng kỹ thuật, không mùi hôi
⫸ Xem thêm: 5 lợi ích tuyệt vời của men vi sinh ủ phân không nên bỏ qua?
⫸ Xem thêm: Cách tưới nước tiểu cho cây mang đến nhiều lợi ích
⫸ Xem thêm: Lợi ích khi dùng vỏ trứng gà bón cây và cách bón đúng kỹ thuật nhất
⫸ Xem thêm: Nước vo gạo tưới cây – Cách tưới cây bằng nước vo gạo hiệu quả
⫸ Xem thêm: CHI TIẾT CÁCH Ủ BÃ CHÈ BÓN CÂY CỰC ĐƠN GIẢN BẠN ĐÃ BIẾT CHƯA?
